INVESTIGADORES
VIEGAS BARROS Jose Pedro
capítulos de libros
Título:
La etimología de "tapir" en Guaicurú
Autor/es:
J, PEDRO VIEGAS BARROS
Libro:
Léxico, clasificación nominal y categorización etnobiológica en el Gran Chaco
Editorial:
UNLPam), Facultad de Ciencias Humanas, Instituto de Lingüística
Referencias:
Lugar: Santa Rosa; Año: 2010; p. 141 - 156
Resumen:
Ceria y Sândalo (1995) reconstruyeron un término proto-guaicurú *lyiw:aeGa(q) "tapir", a partir de kadiweu liw:aGa, toba Sipigaq-alo "tapir" y mocoví Sipgyaq "caballo". Esta comparación presenta un inconveniente metodológico que dificulta su plena aceptación: la correspondencia entre kadiweu l y toba y mocoví (supuestamente provenientes de un protofonema *ly) no recurre en ningún otro caso, es decir, no sigue uno de los principios básicos de la lingüística histórico-comparativa, el de la regularidad de las correspondencias fonológicas. En el presente trabajo se postula una comparación alternativa de las formas guaicurúes meridionales toba y mocoví citadas (y algunas otras) con el eyiguayegi <niachibigaga> "gran bestia, anta", un término guaicurú septentrional sólo documentyado, a mediados del siglo XVIII, por el misionero jesuita Sánchez Labrador. Esta comparación, que tiene la ventaja de ajustarse a pautas de correspondencias regulares, conduce, de acuerdo a la reconstrucción fonológica propuesta en Viegas Barros (2009), a una protoforma *atSipiqaqa, un evidente derivado de *at$ipi (> kadiweu -atSibi, toba -aSip, etc.) "labio superior". Se detallan las correspondencias fonológicas, cambios semánticos y aspectos morfológicos involucrados en la serie cognada postilada.